Bilgisayar Mühendisleri Portalı

Bir SQL cümleciği pek çok farklı şekilde çalıştırılabilir :Full Table Scans, index scans, nested loops, hash joins…vs.”Query Optimizer” bunlar arasından elindeki verilere göre(istatistikler) maliyeti en az olanı belirlemekten sorumludur.

”Query Optimizer” davranışı “OPTIMIZER_MODE” init.ora parametresinin değeri değiştirilerek ya da istatistik bilgilerinin güncelliğine bağlı olarak değişebilir.Bazende uygulamanın yapısına göre optimizer’ a “HINT” kullanarak yönlendirmekte davranışını değiştirebiliriz.”Query Optimizer” önce hesaplamalar var ve çeşitli planlar oluşturur.Sonra her bir plan için elindeki bilgilere göre bir maliyet çıkarır(cost).Elde ettiği bu maliyetler içinden en az olanını seçer.Bu aşamaları aşağıdaki gibi özetleyebiliriz:

a) Transforming Queries
b) Estimating
c) Generating Plans

“Estimating” denilen hesaplama aşamasında istatistik bilgilerinin güncel olmasının büyük etkisi oldugunu üzerine basarak vurgulamakta fayda var.Örneğin 1.000.000 kayıtlı yeni bir tablonuz oldu ve akabinde de indeks(ler) oluşturup bir sorgu çalıştırdınız.Ama indeks kullanmasını beklerken “Full Table Scan” üzerinden gittiğini görebilirsiniz.Muhtemel sebep tablo üzerinde istatistik bilgilerini güncellememeniz olacaktır.

Bu hesaplama aşamasında (Estimating) birbiri ile ilgili 3 farklı ölçümden söz edilebilir :

    i)   Selectivity
    ii)  Cardinality
    iii) Cost

“Selectivity” ; bir satır kümesinin parçası anlamına gelir.Örneğin “all_objects” tablosunda “… where object_type = ‘TABLE’” koşulu için dönen satırlar “selectivity” kavramını karşılar. [0-1] arası değer alır.”0” ın anlamı satır kümesinden hiç satır dönmemesi, “1” de satır kümesindeki tüm satırların dönmesi olarak yorumlanır.Eger elimizde istatistik yoksa “optimizer”, dinamik örnekleme yapar, varsayılan sabit değerleri kullanır. (OPTIMIZER_DYNAMIC_SAMPLING  parametresi).Tabi bu pekte arzu edilmeyen bir durumdur.Ama istatistik bilgisi varsa istatsitikler üzerinden gidilir.

“Cardinality” sorgu sonucu satır kümesinden dönmesi beklenen toplam satır adedidir.Bir tablo, view, bir join sonucu vs. olabilir.“Cost” yani maliyette ,yapılan işleri, kullanılan kaynak miktarını ifade eder.I/O miktarı, CPU ve memory kullanımı gibi…

Sonraki aşamada eldeki bu bilgiler ışığında planlar oluşturulur ve bir tanesi “Query Plan” olarak tespit edip “Row Source Generation” aşamasına geçilir.Bu aşama artık son aşama olup sorgu sonucunun kullanıcıya ulaştıgı aşamadır. 

Hakkı Oktay
http://hakkioktay.wordpress.com